Magia kamieni

Zobaczyć iskry

Grażyna Kamyszek

Ilość stron:
Wydawnictwo: Literackie Białe Pióro
Ocena: 5/6









        W Polsce z dnia na dzień dzieje się coraz gorzej. Rosnąca drożyzna, ogólnie postępująca bieda, wyzysk, głodowe pensje, umowy śmieciowe, niesprawne urzędy oraz brak perspektyw zdobycia i utrzymania stałej, godnej pracy to tylko kilka problemów, z którymi zmaga się wiele ludzi. Nikogo więc nie dziwi, że Polacy szukają szczęścia poza granicami naszego kraju. Niektórzy nie mają wyboru i muszą wyjechać. W podobnej sytuacji znalazła się dwudziestodziewięcioletnia Renata Sadzik, główna bohaterka książki ,,Zobaczyć iskry’’ Grażyny Kamyszek.

Renata jest germanistką i pracuje jako nauczycielka w szkole. Niestety w ramach oszczędności zamykają jej miejsce pracy, które staje się łakomym kąskiem dla bogatego biznesmena. Wielu nauczycieli zostaje przeniesionych do innych szkół. Niektórzy odchodzą dobrowolnie, mając w perspektywie zmianę zawodu. Inni, podobnie jak Renata, są na przysłowiowym bruku z niewielką odprawą na nową drogę życia. Mogłoby się wydawać, że ktoś z takimi aspiracjami, jak panna Sadzik bez trudu znajdzie nową posadę. Niestety jej CV rozesłane na wszystkie strony świata nie odbija się optymistycznym echem. Także w sprawach sercowych porażka na całej linii. Ukochany chłopak, z którym wiązała wiele planów uciekł jak tchórz do Londynu i wdał się w romans, który zaowocował ciążą. Pewnego dnia mama Renaty przynosi wspaniałe wieści. Jakaś Niemka szuka kobiet do opieki nad starszymi ludźmi gdzieś w Zagłębiu Ruhry. Mimo początkowych obaw dziewczyna decyduje się przyjąć ofertę. Pakuje swoje rzeczy i wyrusza do Niemiec. Od teraz będzie zajmować się Martinem, starszym panem na wózku inwalidzkim.

,, – Miło mi, że będę się panem opiekować – powiedziałam bardzo poprawną niemczyzną, upiększając przy tym twarz takim uśmiechem, że niejednego zwaliłby z nóg mój kobiecy czar.
Owszem, pana Martina zwalił do tego stopnia, że pobladły staruszek opadł bez sił na fotel, prawą ręką chwycił się za serce, a lewą machał raptownie, jakby opędzał się przed złymi siłami’’.

Okazuje się, że Renata jest łudząco podobna do byłej narzeczonej Martina sprzed lat. Czy to zwykły zbieg okoliczności? A może stoi za tym jakaś pradawna tajemnica, która tylko czeka na odkrycie?

,,Zobaczyć iskry’’ to debiut powieściowy Grażyny Kamyszek, absolwentki filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, nauczycielki i bibliotekarki. Apetyt na pisanie autorka miała od bardzo dawna, ale obowiązki rodzinne i zawodowe przesunęły realizację marzeń na później, dlatego swoich sił pisarskich spróbowała dopiero na emeryturze. W 2012 r. zaczęła publikować opowiadania na łamach Kwartalnika Społeczno-Kulturalnego Dolnego Powiśla i Żuław ”Prowincja”, zaś obecnie, nakładem Wydawnictwa Literackie Białe Pióro możemy poznać jej pierwszą powieść. Początkowo miałam lekkie obawy, czy historia wykreowana przez Panią Grażynę wzbudzi moje zainteresowanie. Na szczęście w trakcie śledzenia fabuły moje obiekcje rozpłynęły się niczym poranna mgła. Pisarka z niezwykłą swadą, humorem i  swobodą językową przedstawia koleje losu główniej bohaterki. Renata to dziewczyna, z którą łatwo się utożsamić. Dotychczas wiodła w miarę spokojne, beztroskie życie. Miała kochającego chłopaka i ciepłą posadkę w szkole. Niestety nic nie trwa wiecznie. W ciągu kilku chwil jej życie obraca się o 180 stopni. Traci miłość, pracę i jakiekolwiek perspektywy. Przypadek sprawia, że udaje jej się objąć posadę w Niemczech, jako opiekunka do osób starszych. Myślę, że coraz więcej młodych osób zmaga się z podobnymi problemami. Postawieni pod ścianą wciąż emigrują w poszukiwaniu lepszego jutra. Z żalem muszę stwierdzić, że w przeciwieństwie do naszego kraju, zarobki za granicą faktycznie są większe, chociaż praca wszędzie jednakowo ciężka. Główna bohaterka była o tyle w uprzywilejowanej sytuacji, iż starszy pan traktował ją jak wnuczkę. Nie bez znaczenia jest fakt, że była bliźniaczo podobna do jego narzeczonej. Ten aspekt spowodował wiele zamieszania w życiu Renaty, budząc zarówno radość jak i zawiść otoczenia. Żałuje, że autorka nie rozwinęła tego wątku na szerszą skalę, gdyż uwielbiam odkrywać wszelkie tajemnice i analizować rodzinne koligacje. Niestety w tym przypadku pozostałam z uczuciem niedosytu. Podobał mi się natomiast wątek miłosny Renaty z pewnym fizjoterapeutą. Zazwyczaj istnieją takie schematy fabularne, w których młoda dziewczyna po przyjeździe do nowego kraju spotyka miłość swojego życia. Nie przeszkadza mi to, wręcz przeciwnie. Takie historie są u mnie mile widziane. W książce pojawiają się też wzmianki o tragicznych wydarzeniach pod Smoleńskiem, które w następstwie spowodowały chaos, kłótnie i wzajemne oskarżenia ludzi, będących po przeciwnych stronach politycznej barykady. Wspomnę jeszcze o jednym ważnym szczególe związanym z tytułem utworu. O co chodzi z tymi iskrami? Otóż, przed  wyjazdem do Niemiec Renata otrzymała od swojego przyjaciela Maćka kamień. W jego i w jej życiu niemal od zawsze ten malutki kawałek bryły miał magiczną moc.

,,Nieraz pukaliśmy do ich drzwi, żeby zrozumieć zawiłości tego świata. Obiecałam Maćkowi, że jeśli odnajdę w tym kraju sens życia, radość i nadzieję, rzucę kamieniem o niemiecki bruk w taki sposób, żeby posypały się iskry. Musi być bruk i musi być ciemno’’.

Czy Renacie udało się spełnić obietnicę daną przyjacielowi? A może jej właściwy czas jeszcze nie nadszedł?

Proza Kamyszek stanowi stosunkowo udany debiut. Całość napisana jest prostym językiem, bez zbędnych dłużyzn, jasno i zrozumiale. Błyskotliwe dialogi bez grama sztuczności, inteligentny humor oraz plastyczne opisy dają wspaniały efekt na korzyść tej książki. Akcja toczy się nadzwyczaj swobodnie i naturalnie. Nie ma poczucia bezsensu, stagnacji czy znużenia. Bohaterowie pod względem charakterologicznym i emocjonalnym nakreśleni są dość obrazowo i skrupulatnie. Posiadają ludzkie cechy, uczucia i słabości, dzięki czemu są bardziej wiarygodni. Z kolei sentymentalne zakończenie jest doskonałym zwieńczeniem powieści.

Serdecznie polecam ,,Zatrzymać iskry’’ wszystkim wielbicielom i wielbicielkom powieści obyczajowej. To niezwykle ciekawa, wciągająca, nieco bajkowa historia, która na długo po przeczytaniu zostawia ślad w sercu człowieka. Pokazuje, jak nieprawdopodobnie zawiłe są ścieżki ludzkich losów i dokąd nas mogą zaprowadzić oraz uświadamia, że czasem warto zostawić przeszłość za sobą i zrobić śmiały krok w przód.

,,Żyj, a nie myśl o życiu. Chwytaj życie i trzymaj je mocno w garści. Na myślenie przyjdzie jeszcze pora, czas wyleczy dylematy’’.

Zapraszam do lektury, bo moim zdaniem naprawdę warto.

***

Wydawnictwo Literackie Białe Pióro